woensdag 14 maart 2012

De (echte) ADHD'er gestigmatiseerd

Ook ik maak me ook zorgen over het zeer losse gebruik - misbruik misschien wel - van de diagnose ADHD. Net als 'hysterie', ooit enkel als stoornis gehanteerd, is ADHD een dagelijks begrip geworden. Men typeert er de medemens mee die wat drukker is dan een ander. Net zoals 'autist' staat voor diegenen die minder sociaal zijn en meer gericht op technische zaken.

Mijn dochter vertelde me enkele jaren geleden langs haar neus weg dat ze enkele ADHD'ers had in haar klas. Tot mijn verbazing vroeg ze me of ze zelf niet een beetje autist was, want vrienden maken ging haar niet goed af. Dat is een vorm van medicalisering die ongewenst en zelfs schadelijk is, niet enkel voor de zogenaamde maar ook voor de echte ADHD'er.

Worstelen
Het idee van mijn dochter dat ze een stoornis had, enkel omdat ze (toentertijd, nu helemaal niet meer) het sociaal een beetje moeilijk had, heb ik haar gauw uit het hoofd gepraat. Ik prijs me namelijk erg gelukkig dat ik niet ouder ben van een kind met ADHD of autisme, zoals ik er talloze ken vanuit de praktijk. Het zijn immers stuk voor stuk gezinnen die worstelen met de opvoeding, die niet meer bij familie of vrienden kunnen komen omdat hun kind het te bont maakt.

Zit stil
Toegegeven, er zijn gezinnen die de opvoeding niet zo nauw nemen, waardoor hun concentratiegestoorde, drukke en impulsieve kind het nog moeilijker heeft. Aandacht besteden aan pedagogische aanpak kan veel verhelpen, zoals kan gelezen worden in het boekje Zit Stil van Compernolle en Vermeiren (zie onder). Ik ken echter heel wat ouders die alles, maar dan ook alles, doen om de situatie de baas te worden; die cursus na cursus en lezing na lezing volgen, pedagogische en therapeutische boeken verslinden, pedagogische strategieën uitproberen...

Anti-ADHD-hetze
Het is deze groep die keihard geraakt wordt door huidige de anti-ADHD-hetze. Niet enkel hebben die ouders een kind dat disfunctioneert, dat de verwachtingen die de maatschappij stelt niet aankan, ze worden nu ook nog eens verfoeid. Omdat ze er niet in slagen hun kind gewoon groot te laten worden.

Ouderlijk falen
Nog erger wordt het als ze het aandurven hun kind medicatie te geven. Dan wordt ze verweten dat ze met chemische substanties hun kind drogeren om hun eigen ouderlijke falen toe te dekken. Niet zomaar pillen maar een amfetamine-achtige stof, methylfenidaat geheten. Hoewel het middel al decennia-lang bekend is, ontegensprekelijk effectief is, en minimale bijwerkingen heeft, staat het internet bol van de onzin over bijwerkingen, verslaving, .... Onzin, want bijvoorbeeld de kans op verslaving vermindert erdoor.

Richtlijnen
Op één vlak is de zorg terecht; de lange termijn consequenties – over jaren of zelfs decennia - zijn slechts beperkt bekend. Om die reden schrijven richtlijnen voor dat het toedienen van stimulantia niet de enige behandeling mag zijn, en dat ze enkel mogen worden voorgeschreven bij ernstig disfunctioneren van het kind.

ADHD-hype
Nogmaals, ik maak me ook zorgen over de ADHD-hype. ADHD is verworden tot een modeterm, een label voor iemand die een beetje drukker is, een tikkeltje impulsief, en ach, af en toe niet goed kan opletten. In praatprogramma’s wordt het niet zelden zelfs als kwaliteit gebracht, een gezellige drukte die een mens verder brengt.

Ritalin
ADHD overkomt tegenwoordig ook ons geliefd huisdier, en Ritalin wordt dus ook door de dierenarts voorgeschreven. Studenten gebruiken het middel gretig, want medicatie voor ADHD verbetert de concentratie, bij iedereen die niet helemaal super voor 100 procent 24/24 kan concentreren. Bij hen gaat het echter helemaal niet om ADHD, niet om een stoornis waardoor ze disfunctioneren.

Gestigmatiseerd
Als kinder- en jeugdpsychiater gaan mijn zorgen nu vooral naar de echte ADHD'er, en de gezinnen - ouders én kinderen - die erdoor worstelen met elkaar en de buitenwereld. De groep met een ADH-Disorder. Ze worstelen omdat hun als druk, impulsief en concentratiegestoord kind al van jongs af aan op school afhaakt en geen vriendjes weet te maken. Omdat het uitermate temperamentvol geboren is en omdat de maatschappij nu eenmaal verwacht dat een kind studeert, rustig speelt, en zich gepland uitleeft (niet in de klas maar tijdens hobby’s bijvoorbeeld). Zij worden nu gestigmatiseerd door de anti-ADHD-lobby; de groep die meent kinderen te moeten redden van ouders en hulpverleners die kinderen willen drogeren.

Onwetendheid
Onwetendheid is een belangrijke reden voor het huidige anti-ADHD gedachtegoed. Het ADHD-beeld is wat mijn dochter (van 10 toen) had, en dat van de praatprogrammadeelnemer. Het betreft kinderen die – ach – een beetje aan de drukke kant zijn. Daar geef je toch geen medicijnen aan. Het gaat echter helemaal niet over die kinderen, maar wel over kinderen die compleet uitvallen.
Kinderen die niet met huis-tuin-en-keukenmiddeltjes rustig te houden zijn, die helaas meer nodig hebben. Kinderen bij wie een gedragsmatige aanpak niet lukt door de drukte. En ja, medicatie is dan soms echt nodig, om die aanpak een kans te geven. Het effect van medicatie is immers enorm, treedt op bij 70 procent van de gevallen, is herkenbaar op korte termijn en dus makkelijk te monitoren.

Stop de hetze
Voor de gezinnen en kinderen met ADHD moet de anti-ADHD-hetze stoppen, hun leven is al moeilijk genoeg. Stigmatiseren zal het enkel maar erger maken.

Bron: Artsennet



Geen opmerkingen:

Een reactie posten

Zoeken in Bol.com